Designers voor Initiate aan de slag met maatschappelijke vraagstukken

Eerder dit jaar heeft Initiate (het innovatieprogramma van de Vereniging Nederlandse Gemeenten) het startsein gegeven voor ‘What if Lab: local government meets design’, een project waarbij ontwerpers gekoppeld worden aan een maatschappelijk vraagstuk uit de praktijk van de gemeentepolitiek. De thema’s waarvoor ontwerpers uitgenodigd werden om mee te denken zijn e-Health, Smart Mobility en Digital Transition. Het doel: onorthodoxe oplossingen genereren voor de kwesties waar onze overheden tegen aan lopen. Deze keer geen ellenlange beleidsstukken, maar directe samenwerking gericht op praktisch resultaat. 

In april is een oproep gedaan binnen alle gemeenten in Nederland om te inventariseren welke kwesties er spelen op het gebied van gezondheidszorg, mobiliteit en digitale transitie. Uit deze vraagstukken is er per thema één casus geselecteerd om mee aan de slag te gaan. De vraagstellers - mensen die dus in hun dagelijkse praktijk te maken hebben met de kwestie - blijven in hun rol als ‘opdrachtgever’ tijdens het hele project betrokken.

In samenwerking met Dutch Design Foundation zijn per thema drie ontwerpstudio’s uitgenodigd om een concept-oplossing te verzinnen. Afgelopen 29 juni hebben zij alle negen hun concept gepresenteerd. Een jury bestaande uit de ‘opdrachtgevers’, vertegenwoordigers van Initiate, DDF en experts op gebied van innovatieve gezondheidszorg, mobiliteit en digitale transitie, heeft na afloop per thema één studio gekozen om hun idee verder uit te gaan werken tot een prototype. Voor e-Health zijn De jongens van de TU geselecteerd, voor Smart Mobility is dat Hannah van Luttervelt en in de categorie Digital Transition is dat Studio Tast. De prototypes die zij nu aan het ontwikkelen zijn, zullen voor de eerste keer worden gepresenteerd tijdens een ‘Demoday’ die plaatsvindt op 14 september a.s. tussen 12:00 en 15:00uur bij de Dutch Design Foundation in Eindhoven.  

Daarna kan er nog even geschaafd worden voordat het wordt blootgesteld aan het grote publiek, want tijdens Dutch Design Week (21 t/m 29 oktober 2017) zal Initiate de projecten van dit What if Lab presenteren in het Klokgebouw op Strijp-S in Eindhoven. 

Een volledig verslag vanuit Initiate van de presentaties die 29 juni 2017 gegeven zijn voor ‘What if Lab: local government meets design’ is hier te vinden. 

E-Health

In de categorie e-Health is vanuit kinderarts Karin Ruiter de vraag gesteld hoe kinderen met obesitas ondersteund kunnen worden bij het inzetten en volhouden van een leefstijlverandering. Het idee voor de ‘serious game’ GO! van De Jongens van de TU sprak de jury het meest aan. Met de game willen de makers de kinderen vertrouwen geven en motiveren op een laagdrempelige, positieve manier. Rhys Duindam van De Jongens van de TU: “De e van e-Health staat voor ons voor ‘empowering’: versterken door middel van een technologische oplossing.” Door via de game uitdagende activiteiten aan te bieden in ‘real life’, blijkt het scherm juist de sleutel om het kind ook weer van het scherm weg te krijgen. Er zijn ook ‘challenges’ waarvoor de kinderen naar buiten moeten. Op bepaalde plekken in de buurt zijn QR-codes te vinden die bijvoorbeeld spelregels geven voor een spel dat buiten gespeeld kan worden. De game draait er dus bewust niet om een bepaald niveau te halen, maar om überhaupt in actie te komen. Als er te weinig wordt ondernomen, is dat een goed vertrekpunt voor het bijsturen door de coach of ouders.

Smart Mobility

In het kader van Smart Mobility zijn de gemeente ‘s-Hertogenbosch en Weener XL (organisator van sociale werkplaatsen in de regio ’s-Hertogenbosch) beiden op zoek naar een vereenvoudiging van het huidige vervoerssysteem voor speciale doelgroepen. Hannah van Luttervelt is geselecteerd om hiermee aan de slag te gaan. Haar concept zorgt ervoor dat mensen met een vervoersbehoefte op een laagdrempelige manier gekoppeld kunnen worden aan een chauffeur. Die chauffeur kan ook een collega zijn die graag een blokje om rijdt om te carpoolen. Contacten worden via een app gelegd, waarin ook alle gereden ritten worden geregistreerd op een plattegrond van de omgeving. De jury zag veel pluspunten in de wederkerigheid van het systeem en de persoonlijke communicatie tussen de vragers en aanbieders van ritten. Ook charmant: door de lijnen van alle gereden ritten samen te voegen, ontstaat een visueel lijnenspel dat ook buiten het scherm kan gaan bestaan als een kunstwerk met autonome waarde.

​Digital Transition

In de categorie Digital Transition stelt Shaun Figaroa de uitdaging om jongeren meer inzicht te geven in hun eigen financiële situatie en zelfs enthousiast te krijgen om te gaan sparen. Vanuit zijn eigen ervaring als jongerenwerker weet hij dat geldzaken nog te vaak een taboe zijn onder de jeugd. Voor What if Lab werkt Shaun samen met Mitchell Jacobs van Studio Tast aan de ontwikkeling van de app “Stack je Money”. Mitchell: “Geld is nauwelijks nog tastbaar en soms is de achterliggende technologie moeilijk te begrijpen. Wij menen dat voor jongeren geld een middel kan zijn om zichzelf te ontwikkelen en hun dromen waar te maken. Dan is het eerst wel nodig dat ze inzicht hebben hoe hun ‘geldwereld’ in elkaar zit.” Het plan van Shaun en Studio Tast bestaat uit een app waarin jongeren in een heldere visuele weergave heel eenvoudig hun uitgaven kunnen overzien, (bijvoorbeeld per winkel gegroepeerd). Ook is er een afdeling tips&tricks en kunnen er spaardoelen worden ingevoerd. Met de ‘gamechanger’ kan fictief worden geschoven met uitgaven om te zien wat voor effect ze hebben op de haalbaarheid van de spaardoelen, zonder dat het ook meteen impact heeft in de realiteit.