Zoeken

Sluit zoeken
Terug naar Programma archief

(Archief) Tony - Refrigeration with evaporative cooling

Tony is gebaseerd op het principe van verdampingskoeling en koelt zonder elektriciteit voedsel dat niet in de koelkast bewaard mag worden.

Dit project was onderdeel van DDW 2023
Stuffed Tony with separated food — © Lea Lorenz

De poreuze klei absorbeert het water uit de watertank en koelt de binnenkant af tot 13-17 °C door verdamping. De eenvoudige toepassing is bedoeld om gebruikers aan te moedigen na te denken over voedselopslag en hen te informeren over duurzamere consumptie.

Achtergrond

Tony is ontstaan uit een experimentele en wetenschappelijke benadering van het materiaal klei en bedoeld voor het correct bewaren van geselecteerde voedingsmiddelen. Het creëert een ideale bewaaromgeving voor voedsel waar een koelkast aan de ene kant te koud voor is en dat aan de andere kant sneller bederft bij kamertemperatuur.
Sommige groenten en fruit zijn gevoelig voor kou en verliezen hun smaak als ze worden bewaard bij te lage temperaturen. De lagere temperaturen remmen ook de narijpingsprocessen. Ander fruit en groenten moeten gewoon voorzichtig bewaard worden. Voedingsmiddelen die bederven door verkeerde opslag vormen de meerderheid van de vermijdbare voedselverspilling. Met Tony geselecteerd blijven fruit en groenten langer vers dan ze in de koelkast of op het aanrecht zouden zijn.

Ontwerp en bouw

Fruit en groenten moeten over het algemeen apart van elkaar worden bewaard. Tony bestaat uit een aantal rechthoekige kleibakken van verschillende grootte die op elkaar gestapeld kunnen worden. Zo krijgt elke groep producten zijn eigen plek.

Intensieve experimenten met verschillende soorten klei en kleimengsels hebben aangetoond dat een Raku klei en zandmengsel het water uit de watertank het beste absorbeert en een optimaal koelingseffect geeft. Elke kleicontainer bestaat uit een waterreservoir, een voedingsreservoir en een deksel. Dit heeft als voordeel dat elk kleicomplex onafhankelijk werkt en een eigen watertoevoer heeft.

Het oppervlak van de buitenwand is subtractief bewerkt om het oppervlak te vergroten. Hierdoor kan er meer water verdampen en kan de binnentemperatuur sneller en verder dalen. Omdat sterk zonlicht of het staan naast een warmtebron de binnentemperatuur kan verhogen, kan de kleikoeler dankzij de houten constructie flexibel worden geplaatst op een handige plek in het huishouden.

Duurzaamheid en circulariteit

Noch bij de winning van de grondstoffen, de productie van Tony of het gebruik van het product komen stoffen vrij die schadelijk zijn voor het milieu.
De Raku klei die voor de productie wordt gebruikt, komt uit de regio Westerwald in Duitsland, waardoor lange transportroutes worden vermeden en de CO2-uitstoot wordt verminderd. Keramiek wordt gemaakt door een mengsel van anorganische stoffen te bakken en is milieuvriendelijk.

Na de productie worden de kleikoelers op de laagst mogelijke temperatuur van 1000 °C gebakken om een minimum aan energie te verbruiken.
De Tony clay cooler is een object voor dagelijks gebruik. Daarom is hij stevig gebouwd om lang mee te gaan. Als de koeler echter niet meer intact of functioneel is, kunnen de kleikoelers worden gerecycled door ze te vermalen tot vuurvaste klei. De vuurvaste klei kan dan worden verwerkt in kleilichamen voor het maken van nieuwe koelers.

Play video

Large container filled with vegetables — © Lea Lorenz

Simple irrigation system from Tony — © Lea Lorenz

Tony while it soaks up the water — © Lea Lorenz

Tony in his natural habitat — © Lea Lorenz