Verbinding tussen mensen verminderd polarisatie. Leren luisteren naar elkaar zonder te oordelen, empathie te tonen voor anderen en bereid zijn om het overtuigen los te laten. Dit interactieve spel in de openbare ruimte creëert ruimte waarin open en respectvolle discussies kunnen plaatsvinden.
Ontstaan
Dit jaar ben ik afgestudeerd als ontwerper aan de kunstacademie AKV St Joost in 's-Hertogenbosch. Tijdens mijn studie heb ik me altijd beziggehouden met maatschappelijke vraagstukken, politieke verschillen en groepen in de samenleving die meer aandacht verdienen. Mijn onderwerpen en projecten draaien vaak om onrecht, het aanwakkeren van discussies, bewustzijn creëren en van daaruit verandering teweegbrengen. Dit kan voortkomen uit interesse in alledaagse gebeurtenissen of juist grote maatschappelijke problemen, vragen of onderwerpen.
Ik merkte in mijn omgeving, maar ook daarbuiten, dat de huidige maatschappij steeds meer behoefte heeft aan verbinding. Toch lijkt polarisatie zich steeds dieper te wortelen in onze samenleving. Of het nu gaat om politieke overtuigingen, religieuze opvattingen of sociale kwesties, de kloof tussen mensen wordt steeds groter en complexer. Dit is voor iedereen voelbaar maar toch lastig aan te pakken. Het samenbrengen van mensen en het tegengaan van groeiende polarisatie koos ik daarom als het overkoepelende uitgangspunt van mijn afstudeerwerk.
Ontwerpvorm
Polarisatie wordt gezien als een fenomeen wat zich alleen voordoet tussen groepen in de samenleving met verschillende belangen of standpunten, maar in werkelijkheid doet het zich het meest voor in de gesprekken die we met elkaar hebben. Als ontwerper wil ik een bewustzijn bij mensen creëren en men laten zien wat voor aandeel ze zelf hebben. Door ons namelijk bewust te zijn van de groeiende polarisatie kunnen we beginnen met het opbouwen van bruggen en het bevorderen van dialoog en begrip.
Mijn focus lag op de publiekelijke ruimte. Daarom wilde ik in mijn ontwerpproces mijn doelgroep betrekken en ging ik de straat op om mensen te vragen waar de knelpunten liggen en om te luisteren naar hun behoeften. Dit gaf dit mij inzicht en leidde tot vervolgstappen in het proces. De focus in mijn onderzoek kwam te liggen op de interactie die ontbreekt in de publiekelijke ruimte. Die interactie vond ik in de herkenbare spelvorm: Twister. De kleuren van het spel zijn vervangen door diverse kwesties. Deze gaan over onderwerpen die polarisatie kunnen aanwakkeren, zoals: sociaal/kapitalisme, monocultuur/diversiteit of genderneutraal/man of vrouw.
Toepassing
Dit spel is mobiel en kan overal in de openbare ruimte worden toegepast. De kwesties zijn in sjablonenvormen gelaserd en worden met krijtspray op de grond aangebracht. Hierdoor vervaagt het spel zowel door het spelen als door weersomstandigheden. Het spel wordt uitgelegd via tekst rond het kader en toont de essentie. Als spelleider heb je de taak om aan de draaischijf te draaien en een vraag te stellen aan de persoon of personen op het bord. Deze vragen beginnen met woorden als 'wat,' 'waar' of 'welke.' Deze kunnen vragen zijn als: wat vind je belangrijk, waar kun je boos om worden, of welke geeft je angst? Gebaseerd op de gestelde vraag neemt de persoon een letterlijk en figuurlijk ‘standpunt’ in en gaat op een van de kwesties staan. Hieruit ontstaan gesprekken over keuzes, met als doel elkaar niet te overtuigen van elkaars standpunten.
Dit spel heeft potentie omdat de kwesties en onderwerpen kunnen worden gewijzigd naar onderwerpen die meer relevant zijn voor specifieke doelgroepen. Het kan op bepaalde locaties of in bepaalde wijken worden geplaatst om gerichte verbeteringen aan te brengen.