Zoeken

Sluit zoeken
Terug naar Programma archief

(Archief) Een gelaat van zand aan de grens van de zee.

Op weg naar een nomadisch perspectief.

Dit project was onderdeel van DDW 2022
Een gelaat van zand aan de grens van de zee — © Foto: Pieter Mols

De crises in de wereld vragen niet om een betere aanpak, maar om een fundamenteel andere. In deze presentatie wordt een nomadisch perspectief voorgesteld, een oplossingsruimte i.p.v. stappenplannen. Samen nadenken over wat de bedoeling is, i.p.v. het formuleren van af te vinken doelen. Get set!

Michel Foucault als inspiratie.

Michel Foucault wedde in de jaren zestig van de vorige eeuw dat de mensheid niet veel meer is dan een gelaat van zand aan de grens van de zee. Het voordeel van alle toekomstvoorspellingen is dat die over het algemeen nooit uitkomen. Maar de weddenschap van Foucault lijkt, voor wie rondkijkt in de wereld, toch aardig werkelijkheid te worden.
Als we erkennen dat het toch zo ver gekomen is, kunnen we misschien nadenken over een andere manier om met de wereld waarin we leven om te gaan. Zo effectief is het immers niet gebleken om te proberen alles in regels, wetten, afspraken, spreadsheets, protocollen en stappenplannen te beheersen. Sterker nog, misschien heeft die aanpak er wel toe geleid dat het water ons nu aan de lippen lijkt te staan.
Wat als we dat mechanisch paradigma inwisselen voor een nomadisch perspectief: ons niet afvragen of we de gestelde doelen wel halen, maar samen nadenken over wat ook al weer de bedoeling was.

Een nomadisch perspectief

Willen beheersen lijkt een constante te zijn in de manier waarop wij met de wereld omgaan. Woorden zijn daarvoor heel effectief gebleken. Woorden om de dingen te duiden, aan te wijzen en te delen met anderen.
Maar ondertussen lijken die woorden losgezongen van de werkelijkheid en een eigen leven te leiden. Woorden kunnen iedere lading dekken. Woorden kunnen, los van de dingen, een eigen werkelijkheid creëren. Het woord kent ondertussen vele meesters.
Een nomadisch perspectief is niet gericht op het beheersen van de wereld waarin we leven. Exploitatie en cultiveren zijn immers gedreven door een eenzijdig belang. Bovendien zijn uitbaten en naar de hand zetten in principe eindig, de illusie van de oneindigheid van mogelijkheden.
Daartegenover staat een ander concept dat gebaseerd is op meebewegen, voortbestaan, verdragen en samenleven. Op evenwicht en eenheid. Op dit concept was het leven op de planeet eeuwenlang gebaseerd. En dit leven zal steeds weer zelf een nieuw evenwicht creëren. De wereld heeft de mens niet nodig. De mens heeft de wereld nodig om voort te bestaan.

De presentatie

Centraal in de presentatie staan drie werken in de vorm van video en artbooks:
Een wand boekkisten met als titel: Wegen. In iedere kist een artbook met tien geïllustreerde gedichten over kunstenaars, filosofen, schrijvers die de weg belangrijker vinden dan de bestemming.
In een video wordt getoond hoe gezichten van zand letterlijk verdwijnen in de opkomende vloed.
Een tweede verzameling artbooks geeft in tien geïllustreerde gedichten vorm en inhoud aan de weddenschap van Foucault.

Daarnaast worden in de presentatie, in een veelheid van technieken, associaties met het thema getoond.
Een serie polymeeretsen onder de titel 'Male Line' toont het verglijden van de tijd.
'Doosjes voor onderweg' zijn vormgeven herinneringen aan het meest alledaagse, als voorbereiding voor het moment dat je huis en haard moet verlaten.
'Niets is zeker' is een verzameling gekleurde huisjes. Het huis als beeld voor de plaats waar je geworteld bent. In de huisjes worden korte video's getoond van dingen die voorbijgaan.
Tenslotte is er een kleine verzameling artbooks te zien die nieuwe woorden en beelden voorstellen om het nomadisch perspectief vorm en inhoud te geven.

Niets is zeker — © Foto: Pieter Mols

Doosjes voor onderweg — © Foto: Pieter Mols

Artbook: Wegen — © Foto: Pieter Mols

Artbook: Mal vu