Zoeken

Sluit zoeken
We design tomorrow

FLOCK

vervilte wol als poly-kwaliteit monomateriaal

a mono-material stool with poly-quality properties — © Mareen Baumeister

FLOCK maakt gebruik van de diversiteit van Europese schapenrassen en hun wol, die ongeschikt is voor kleding door de grove vezelstructuur en dus per ton wordt verspild. Door robotfabricage wordt de wol mechanisch verwerkt tot een 3D-vilt, dat een monomateriaal kruk vormt met contrasterende hardheden

waarom europese wol wordt verspild

Europese wol is er in veel verschillende kleuren en vezelstructuren en biedt een breed scala aan kwaliteiten. Tegenwoordig wordt de markt echter gedomineerd door fijne Australische merinowol, die de grovere Europese wol bijna volledig verdringt. Dit heeft ertoe geleid dat de productiekosten van Europese wol hoger zijn dan de verkoopwaarde, waardoor het niet langer economisch rendabel is voor herders. Daarom brengt het scheren van schapen en het verwijderen ervan extra kosten met zich mee, wat leidt tot het verbranden van de wol. Ongeveer 90% van de Europese wol ondergaat dit lot. Hoewel wol uitstekende eigenschappen heeft en grazende schapen de koolstofopslag in de bodem vergroten. De 21 bedreigde schapenrassen en de immateriële kennis van herders over duurzaam landschapsbehoud vereisen speciale bescherming. Beide kunnen worden ondersteund door geschikte verwerkingstechnieken en toepassingen voor Europese wol te ontwikkelen. Door oude vilttechnieken te combineren met geavanceerde digitale fabricagemethoden kunnen binnen één vilt nieuwe typologieën en vloeiende overgangen tussen verschillende materiaalkwaliteiten worden gecreëerd, waardoor het scala aan toepassingen wordt uitgebreid

Waarom we wol moeten vilten

Vilten is de oudste textielproductietechniek. Wolvilt is zeer scheur- en slijtvast en kan worden gerepareerd door het mechanisch opnieuw te vilten. Het rafelt niet aan de snijranden en maakt extra stappen zoals naaien overbodig, omdat deze direct in het viltproces worden geïntegreerd, wat kosten, tijd en machines bespaart. In tegenstelling tot andere textielproductieprocessen is vilten een direct vezel-naar-textielproces dat spinnen en weven overbodig maakt, waardoor het productieproces eenvoudiger en kosteneffectiever wordt.
Vandaag de dag wordt 99% van industrieel vilt gemaakt van synthetische vezels die worden samengeperst onder hitte, waardoor een onscheidbare massa ontstaat. Wol daarentegen wordt puur mechanisch vervilt in het naaldviltproces. De viltnaalden worden herhaaldelijk in de wol gedompeld, waardoor de wolvezels in elkaar grijpen en een vilt vormen. Op deze manier kan de kwaliteit van het vilt puur mechanisch worden aangepast, zonder het gebruik van bindmiddelen.
Afhankelijk van hoeveel de wol op verschillende plaatsen is vervilt, ontstaan er verschillende hardheidsgraden en wordt het vilt als een monomateriaal met contrasterende kwaliteiten tegelijk gevoeld.

nieuwe mogelijkheden door robotisch vilten

Dit vereist een proces en een viltmachine die, in tegenstelling tot industriële productie, wol belastbare eigenschappen kunnen geven en deze nauwkeurig kunnen lokaliseren van zacht naar stijf. Door de robot en modulaire viltmachine digitaal te programmeren, kunnen hardheidsgraden, patronen en vloeiende overgangen worden geregeld en contrasterende eigenschappen worden gecreëerd. Op deze manier kan de materiaalcomplexiteit van producten worden verminderd zonder verlies van functionaliteit. Dit maakt flexibiliteit in de productie en een breed scala aan varianten buiten de industriële productie mogelijk. Bovendien zorgt het 3D-viltproces van holle lichamen voor extra stabiliteit met minimaal materiaalgebruik. Dit maakt mono-materiaal producten met poly-kwaliteit materiaaleigenschappen mogelijk. Het opent nieuwe toepassingen voor Europese wol, waardoor nieuwe waarde wordt gecreëerd.
Spaanplaat, schuim op basis van petroleum en synthetisch textiel, aan elkaar gelijmd, vormen gestoffeerde meubels. Ze hebben een korte levensduur en kunnen niet worden gerecycled. De kruk laat echter zien dat ze uit één materiaal kunnen bestaan, modulair zijn en gemakkelijk opnieuw bekleed kunnen worden.

Over Mareen Baumeister

Mareen's projecten zijn gebaseerd op het onderzoeken van ecologische, historische en sociale krachten die de materiële wereld vormgeven. Haar focus ligt op het onderzoeken van duurzame materialen en fabricageprocessen om gedrag te reflecteren en perspectieven te openen voor de toekomst.

load-bearing stool made out of 100% wool — © Mareen Baumeister

ear tag as identification and information — © Mareen Baumeister

material origin — © Mareen Baumeister

3D-felting process — © Mareen Baumeister